HCDC đồng hành cùng tuyến y tế cơ sở trong công tác phòng, chống bệnh không lây nhiễm

Bệnh không lây nhiễm (BKLN), bao gồm các bệnh lý như tim mạch, đái tháo đường, ung thư và bệnh phổi mạn tính, hiện là một thách thức toàn cầu và gánh nặng lớn đối với xã hội lẫn hệ thống y tế. Việt Nam cũng đang đối mặt với sự gia tăng đáng lo ngại của các bệnh này khi tỷ lệ mắc và tử vong ngày càng tăng. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trong năm 2019, BKLN là nguyên nhân gây ra 81% tổng số ca tử vong tại Việt Nam, trong đó bệnh tim mạch chiếm tỷ lệ cao nhất với 40%.

Mặc dù vậy, công tác phát hiện sớm và quản lý điều trị BKLN tại Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế. Theo khảo sát STEPS 2021, chỉ 40% người tăng huyết áp và 35% người mắc đái tháo đường được phát hiện bệnh. Đáng chú ý, tỷ lệ người được điều trị và quản lý tại cơ sở y tế chỉ đạt 24,7% đối với tăng huyết áp và 23,3% đối với đái tháo đường. Thực tế cho thấy, nhiều bệnh nhân không nhận biết mình mắc bệnh do các bệnh này thường không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi trở nặng. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời nhằm giảm thiểu hậu quả của BKLN.

Trong bối cảnh này, các trạm y tế - tuyến y tế cơ sở gần dân nhất - đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cơ bản, giúp phát hiện sớm bệnh và nâng cao chất lượng sức khỏe cộng đồng. Việc nâng cao năng lực phòng chống và quản lý các BKLN tại tuyến y tế cơ sở là yếu tố then chốt, giúp giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên.

Nhằm đồng hành cùng tuyến y tế cơ sở trong công tác phòng chống BKLN, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM (HCDC) đã tổ chức 3 lớp tập huấn chuyên sâu cho cán bộ phụ trách chương trình tại 22 Trung tâm Y tế quận, huyện, TP Thủ Đức và 312 trạm y tế phường, xã, thị trấn. Chương trình tập huấn tập trung vào việc nâng cao năng lực phát hiện sớm, quản lý điều trị và tuyên truyền giáo dục sức khỏe cho người dân ngay tại tuyến cơ sở.

Nội dung tập huấn bao gồm:

Củng cố kiến thức về BKLN và quy trình quản lý, điều trị sau sàng lọc.

Hướng dẫn tư vấn dinh dưỡng, tăng cường hoạt động thể lực trong điều trị tăng huyết áp và đái tháo đường.

Cung cấp kiến thức cơ bản về dấu hiệu nhận biết sớm và sàng lọc ung thư phổ biến.

Thực hành sử dụng phần mềm Thống kê y tế để quản lý chương trình hiệu quả.

Ảnh minh họa: BS. Phan Tấn Thuận chia sẻ kinh nghiệm với các nhân viên y tế tham dự buổi tập huấn.

Kết quả từ chương trình tập huấn đã góp phần xây dựng đội ngũ nhân viên y tế tuyến cơ sở có đủ năng lực và tự tin trong công tác phòng chống BKLN. Từ đó, tỷ lệ phát hiện sớm BKLN tại tuyến cơ sở được cải thiện, giúp người bệnh tiết kiệm thời gian, chi phí điều trị, đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống. Điều này không chỉ bảo vệ sức khỏe cộng đồng mà còn đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.

Nguyễn Bích Lộc – Khoa Dinh dưỡng – Bệnh không lây